ଭୁବନେଶ୍ୱର: ଗଣେଶ, ଗଣପତି ବା ବିନାୟକ ହେଉଛନ୍ତି ସବୁଠାରୁ ଅଧିକ ପୂଜା ପାଉଥିବା ହିନ୍ଦୁ ଦେବତା। ସେ ମହାଦେବ ଓ ଦେବୀ ପାର୍ବତୀଙ୍କ ପୁଅ ଏବଂ କାର୍ତ୍ତିକେୟଙ୍କ ସାନ ଭାଇ। ଅଗ୍ରପୂଜ୍ୟ ଗଣେଶଙ୍କ ବାହନ ମୂଷିକ । ଗଣେଶଙ୍କ ମୂର୍ତ୍ତି ଭାରତ ଓ ନେପାଳରେ ସର୍ବତ୍ର ପରିଦୃଷ୍ଟ ହୁଏ। ହିନ୍ଦୁମାନେ ଜାତି, ଭାଷା, ବର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ବିଶେଷରେ ଗଣେଶଙ୍କୁ ପୂଜା କରିଥାନ୍ତି। ଶାସ୍ତ୍ରରେ ୩୨ ପ୍ରକାର ଗଣେଶଙ୍କ ବିଷୟରେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମରେ ଗଣେଶ ହେଉଛନ୍ତି ପ୍ରମୁଖ ଦେବତାଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଅନ୍ୟତମ । ଗଣପତି ବହୁତ ଦୟାଳୁ ଏବଂ ଭକ୍ତର ଡାକ ନିଶ୍ଚୟ ଶୁଣନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି । ଗଣେଶ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ ହେଉଛି ଗୁଣର ସ୍ୱାମୀ, ଅର୍ଥାତ ଗଣେଶ ହେଉଛନ୍ତି ଗୁଣର ଭଣ୍ଡାର । ଆଉ ଏହି ଭଣ୍ଡାରକୁ ଭଗବାନ ଗଣେଶ ନିଜର ଭକ୍ତମାନଙ୍କୁ ପ୍ରଦାନ କରିଥାଆନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି । ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ଜନ୍ମଦିବସ ଉପଲକ୍ଷେ ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ପାଳନ କରାଯାଏ। ଗଣେଶ ଚତୁର୍ଥୀ ଭାଦ୍ରପଦ ଶୁକ୍ଳ ପକ୍ଷ ଚତୁର୍ଥୀ ତିଥିରେ ଅନୁଷ୍ଠିତ ହୋଇଥାଏ। ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ଜନ୍ମ ଏହି ଦିନ ମଧ୍ୟାହ୍ନରେ ହୋଇଥିବା କଥା ପୁରାଣରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ । ଭଗବାନ ଗଣେଶ ଭକ୍ତର ସବୁ ପ୍ରକାର ଦୁଃଖକୁ ହରଣ କରନ୍ତି । ଗଣେଶଙ୍କୁ ପ୍ରସନ୍ନ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ରତ ପାଳନ କରାଯାଏ ।
ଲଡୁ ପ୍ରିୟ
ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କ ପୂଜା ସମୟରେ ଅନେକ କଥା ଉପରେ ଧ୍ୟାନ ରଖିବା ଆବଶ୍ୟକ। ପାର୍ବତୀ ପୁତ୍ର ଗଣେଶଙ୍କୁ ଲଡୁ ବହୁତ ପସନ୍ଦ । ତେଣୁ ଗଣନାଥଙ୍କ ପାଖରେ ଲଡୁ ଭୋଗ ଚଢାଇବାକୁ ଜମାରୁ ଭୁଲନ୍ତୁନି । ଏହାସହ ତାଙ୍କର ହଳଦିଆ ଏବଂ ଲାଲ ରଙ୍ଗର ଫୁଲ ପ୍ରିୟ, ପୂଜାରେ ଏହିସବୁ ରଙ୍ଗର ଫୁଲର ବ୍ୟବହାର କରିବା ଜରୁରୀ। ଫୁଲ ସହ ଭଗବାନ ଗଣେଶଙ୍କୁ ଦୁବଘାସ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ । ଏହାଦ୍ୱାରା ଗଣେଶ ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଥାଆନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ।
ପୂଜନ ପ୍ରଣାଳୀ
ଗଣେଶ ପୂଜା ଅବସରରେ ବିନାୟକଙ୍କ ଗାୟତ୍ରୀ ଜପ କରିବା ଶୁଭ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହି ସମୟରେ ରୁଦ୍ରାକ୍ଷ ପରିବର୍ତ୍ତେ ହଳଦୀ ମାଳ ପରିଧାନ କରିବା ଶୁଭ ହୋଇଥାଏ । ହଳଦୀର ମାଳ ଭଗବାନ ଗଣେଷଙ୍କୁ ବହୁତ ପସନ୍ଦ । ଏହା ବ୍ୟତୀତ ଗୋଟିଏ ମୁଖ୍ୟ କଥା ହେଉଛି ମହାଦେବ ଶିବଙ୍କ ପରି ଗଣେଷଙ୍କୁ ତୁଳସି ଚଢାଯାଏ ନାହିଁ । ଏମିତି କି ପୂଜା ସାମଗ୍ରୀରେ ତୁଳସି ରହିବା ଅଶୁଭ ହୋଇଥାଏ । ଗଣେଷ ଚତୁର୍ଥୀରେ ସପରିବାରେ ଗଣପତିଙ୍କ ଆରାଧନା କରିବା ଭଲ । ଶ୍ରଦ୍ଧା ଏବଂ ଭକ୍ତିରେ ଭଗବାନ ଗଣେଷଙ୍କ ପୂଜା ଅର୍ଚ୍ଚନା କରିବା ଦ୍ୱାରା ପରିବାରରେ ସୁଖ ଶାନ୍ତି ବୃଦ୍ଧି ପାଏ ବୋଲି ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱାସ ରହିଛି ।
